اول از همه باید بدانید که بازار از میکر و تیکر تشکیل شده است. حتماً میدانید که تریدرهای ارز دیجیتال باید برای انجام ترید در صرافیها هزینه ترید بپردازند. همین پرداخت تراکنشها در هنگام ترید علاوه بر عوامل مختلف به این بستگی دارد که چه درخواستی در بازار داشته باشید.
در همین ابتدا بهتر است با یک تعریف کلی از واژه میکر و تیکر در فیوچرز آشنا شوید:
میکر (Maker) به شخصی گفته میشود که یک بازار یا معامله برای تریدرهای دیگر ایجاد کرده و لیکوئیدیتی در صرافی ایجاد میکند
تیکر (Taker) به شخصی گفته میشود که درخواستهای باز موجود را پذیرفته و لیکوئیدیتی را حذف میکند
یکی از نکات مهم تفاوت بین میکر و تیکر این است که معمولاً هزینه تراکنش تیکر از هزینه تراکنش میکرها در بازار بیشتر است
میکر و تیکر در فیوچرز
باید بدانید که تریدرهایی که وارد صرافی معامله انجم میدهند یکی از نقشهای میکر و تیکر را به عهده میگیرند. در ادامه این مطلب از سایتای کلابز برای شما به زبان ساده توضیح میدهیم که میکر و تیکر به چه معنا بوده و چه تفاوتی بین این دو دسته تریدر وجود دارد:
میکرها چه کسانی هستند؟ Market Maker
صرافیها غالباً ارزش بازار یک دارایی را براساس اوردر بوک (سفارش های) آن محاسبه میکنند. اوردر بوک جایی است که تمامی پیشنهادات خرید و فروش کاربران در آن ثبت و نمایش داده میشود.
به عنوان مثال شما به عنوان یک تریدر در صرافی درخواستی ثبت میکنید که 800 بیت کوین بر روی قیمت 4،000$ دلار برای شما خریداری شود. این سفارش و درخواست شما مستقیماً داخل اوردر بوک ثبت شده و زمانی که قیمت بیت کوین به 4،000$ رسید برای شما 800 واحد بیت کوین خریداری خواهد شد.
لیمیت اوردر یا همان سفارش محدود، زمانی است که شما قصد خرید خودتان را زودتر و از قبل به صرافی اعلام میکنید. در این حالت شما یک میکر (Market Maker) به حساب میآیید. زیرا صرافی در اینجا مثل یک سوپر مارکت است که به ازای قراردادن اجناس مورد تقاضا در قفسه فروشگاه، هزینه تراکنش از شما دریافت خواهد کرد.
معمولاً تریدرهای بزرگ و مؤسسات (شناخته شده با حجم ترید بالا) نقش مارکت میکرهای بازار را دارند. البته تریدرهای معمولی و حجم پایین هم میتوانند با ثبت اوردرهایی که بلافاصله اجرایی نمیشوند نقش مارکت میکرها را ایفا کنند.
تیکرها چه کسانی هستند؟ Market taker
اگر بخواهیم همانند مثال بالا و تشبیه صرافیها به یک سوپرمارکت پیش برویم. در صورتی شما تیکر بازار حساب میشوید که لوازم خود را برای فروش روی قفسههای فروشگاه قرار دهید تا یک نفر بیاید و وسیله شما را خریداری کند.
مثال داخل صرافی نیز به این شکل میشود. اگر شما یک سفارش برای اجرایی شدن بلافاصله و داخل قیمت بازار ثبت کنید، نقش تیکر را خواهید داشت.
بهتر است اینطور به داستان میکر و تیکر در بازار نگاه کنید: شما با درج سفارش و پیشنهاد خود در اوردر بوک، لیکوئیدیتی صرافی را افزایش میدهید زیرا امکان خرید یا فروش کاربران را سادهتر میکنید. از طرف دیگر شخصی تیکر به حساب میآید که بخشی از لیکوئیدیتی را از صرافی حذف میکند.
سفارشهایی که همزمان میکر و تیکر هستند
با این حال اوردرهای وجود دارند که میتوانند همزمان تراکنش میکر و تیکر بپردازند. احتمالاً تععجب کردهاید ولی چنین چیزی ممکن است. اجازه بدهید برایتان مثالی بزنیم:
به عنوان مثال تریدر A میخواهد 1 بیت کوین روی قیمت 30 هزار دلار خریداری کند، در نتیجه یک limit order خرید داخل بخش سفارشها ثبت کرده و امیدوار است تا قیمت بیت کوین پایین رفته و به عدد مورد نظر او برسد تا سفارشش تکمیل شود.
حالا در چنین شرایطی تریدر B قصد فروش 2 بیت کوین در بازار را دارد. در نتیجه تریدر B هم یک sell limit برای 2 واحد بیت کوین روی قیمت 30 هزار دلار ثبت میکند.
به محض اینکه تریدر B اوردر خود را ثبت کند با سفارش خرید تریدر A همگام شده تریدر A هزینه تراکنش میکر را پرداخته و تریدر B نیز هزینه تیکر برای 1 واحد بیت کوین فروخته شده خود را خواهد پرداخت. با این حال تریدر B قصد فروش 2 واحد بیت کوین را داشت در نتیجه هنوز 1 واحد بیت کوین دیگر برای فروش باقی مانده است.
حالا سفارش تریدر B به حالت 50% تکمیل شده هنوز هم در اوردر بوک موجود است. حالا تریدر C اوردر بیت کوین 50% درصد تکمیل شده را کامل کرده و این اوردر را کامل میکند. در این وضعیت تریدر B باید هزینه تراکنش Maker را در معامله پرداخته کرده و تریدر C نیز پرداختکننده هزینه تراکنش Taker خواهد بود.
تعریف لیکوئیدیتی
در این قسمت بهتر است یک تعریف کلی از کلمه لیکوئیدیتی (Liquidity) داشته باشیم. زمانی که میشنوید یک دارایی لیکوئیدیتی داشته یا دارایی لیکوئیدیتی ندارد، به معنی این است که شما چه قدر راحت میتوانید آن دارایی را بفروشید.
به عنوان مثال یک اونس طلا یک دارایی با لیکوئیدیتی بالا به حساب میآید، زیرا شما هر زمانی که بخواهید میتوانید به یک طلا فروشی مراجعه کرده و آن را بفروشید. اما یک مجسمه 10 متری از رئیس جمهور تانزانیا یک دارایی یا کالا با لیکوئیدیتی پایین به حساب میآید. زیرا هرکسی علاقهای به خرید چنین مجسمهای ندارد.
حالا که معنی لیکوئیدیتی را متوجه شدید، میدانید که یک بازار با لیکوئیدیتی بالا جایی است که شما به راحتی میتوانید با یک قیمت معقول دارایی خود را خرید و فروش کنید. در نتیجه درخواست زیادی برای کالا یا دارایی که شما دارید وجود دارد.
هزینه تراکنش میکر و تیکر چیست؟
بستگی به اینکه شما میکر یا تیکر بازار باشید باید هزینه انجام معامله متفاوتی را پرداخت کنید:
زمانی که شما سفارشی را در صرافی ثبت کنید که بلافاصله در بازار اجرایی شود (مارکت یا استاپ اوردر)، در این صورت نقش تیکر داشته و باید هزینه تیکر صرافی را پرداخت کنید. به این خاطر هم به شما تیکر (گیرنده معامله) میگویند که شما روی قیمتی که میخواهید همین الان میخواهید سریعاً خرید و فروش انجام دهید.
از طرف دیگر زمانی که شما یک سفارش ثبت میکنید که نمیخواهید بلافاصله انجام شود (لیمیت اوردر)، شما یک میکر هستید و در نتیجه هزینه تراکنش میکر که معمولاً میزان کمتری نسبت به تیکر است را پرداخت خواهید کرد. این واژه میکر از آنجایی گرفته شده که شما با ثبت سفارشهای لیمیت اوردر در صرافی به ساختن بازار (make the market) کمک میکنید. در نتیجه شما میکر هستید.
منبع: cryptocurrencyfacts ، binance.academy